Nieuws

Coronacrisis verdeelt foodsector in winnaars en verliezers

Foodservice krijgt klappen terwijl detailhandel food profiteert

De Nederlandse economie stevent af op een historische terugval: ons bruto binnenlands product (bbp) krimpt dit jaar naar verwachting met bijna 6%. De grote steunpakketten vanuit de overheid verzachten de pijn voor velen, maar kunnen een diepe economische recessie niet voorkomen. Deze zal tot in 2021 voortduren als de economie maar licht aantrekt (+2,8%). En hoewel de consumptie van voedsel vaak niet conjunctuurgevoelig is, heeft de recessie uiteraard impact. Particuliere consumptie zal mede door oplopende werkloosheid dit jaar met bijna 7% dalen en slechts deels herstellen in 2021 (+3,8%).

De verwachtingen zijn vooral voor restaurants en catering (foodservice) negatief. De impact van de beperkende anderhalvemetermaatregelen is namelijk hoog. Veel restaurants kunnen binnen deze richtlijnen hun zaak nauwelijks rendabel krijgen. Daar bovenop leiden de enorme terugval in internationaal toerisme en het structureel meer thuiswerken tot zorgen voor de sector. “De foodservicesector krimpt naar verwachting bijna 40% dit jaar door de coronauitbraak.”

Over het algemeen verwachten wij dat de totale markt van foodservice met bijna 40% krimpt dit jaar. Voor 2021 zal de markt herstellen, maar nog steeds een min laten zien ten opzichte van 2019. De detailhandel en dan vooral de supermarkten, profiteren van de verschuivende vraag. Daar verwachten we een groei van 5 tot 6% in 2020 waarna in 2021 de groei zal afvlakken naar normale groeicijfers (1 tot max 3%).

Verwachtingen per afzetkanaal t.o.v. 2019

verwachtingen per afzetkanaal tov 2019 291087049

 

Prijsdruk voor toeleveranciers (industrie & handel)

Na een aanvankelijke terugval van omzetten in diverse productgroepen, herstelt de afzet zich inmiddels in de voedingsmiddelenindustrie. Door de anderhalvemetereconomie herstellen de omzetten richting horeca en de foodservice langzaam, ook op Europees niveau. Dit betekent dat de vraag vanuit deze afzetkanalen naar frites, frisdrank, bier, kalfsvlees, zuivel, groente, fruit en vis de komende kwartalen structureel lager zal uitvallen.

Verder zal de economische recessie tot een herschikking in producten leiden. Consumenten gaan besparen op voeding en wisselen luxere, duurdere producten in voor eenvoudigere, goedkopere varianten. Supermarkten spelen hierop in en dat wakkert de strijd om marktaandeel aan. We verwachten dat deze prijzenslag de marges van de voedingsmiddelenfabrikanten en groothandels onder druk zet. Ook de export staat onder druk door de wereldwijde economische krimp en dit heeft negatieve invloed op de prijzen op lange termijn.

Trends sinds corona: blijvend of een hype?

Tijdens de lockdown zagen we een aantal trends die versneld werden, of waren het slechts tijdelijke gewoontes? We zetten ze op een rijtje.

(1) Koop lokaal. Trend door corona tijdelijk versneld.
Het sluiten van grenzen, het hamsteren in de supermarkten en het wegvallen van de horeca verleidde de consument tot het veelvuldig kopen van lokale producten. Nu de lockdown voorbij is, lijkt deze trend af te nemen.

(2) Digitalisering. Trend door corona permanent versneld.
Het online bestellen en thuisbezorgen van gerechten en boodschappen kreeg een boost tijdens de lockdown. Zowel retailers, horeca als producenten blijven dit afzetkanaal verder verkennen. Het realiseren van een rendabel distributiemodel blijft wel de uitdaging.

(3) Gezonder eten. Trend door corona permanent versneld.
De link tussen ziektebeelden als obesitas en corona wordt veelvuldig gelegd. Waar of niet, de impact is er en zal ertoe leiden dat producenten nog meer investeren in productinnovatie (minder suikers, zout, verkeerde vetten, meer plantaardig).

(4) Duurzamer produceren. Trend door corona tijdelijk vertraagd.
Onze productie van voedsel moet duurzamer, meer in balans met natuur, milieu en klimaat. Corona lijkt dit besef te vergroten, maar het moet nog blijken wat voor impact de economische recessie op de vraag naar duurzame producten heeft.

Bron: RABOResearch 2020

Voedselleveranciers krijgen sterkere positie in de keten

Foto agrifood

Boeren, tuinders en vissers hebben een zwakkere onderhandelingspositie tegenover grote en geconcentreerde marktpartijen in de keten. Dit zorgt ervoor dat zij bijvoorbeeld makkelijk onder druk gezet kunnen worden om kortingen te accepteren. Dit belemmert het ondernemerschap van boeren en maakt het voor hen lastiger een eerlijke prijs te vragen voor het voedsel dat zij produceren. Om de positie van de boer in de voedselketen te versterken, is 20 november 2020 het Wetsvoorstel oneerlijke handelspraktijken landbouw- en voedselvoorzieningsketen van minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) ingediend bij de Tweede Kamer.   

Dit wetsvoorstel is onderdeel van het maatregelenpakket aangekondigd in het regeerakkoord om de positie van de boer in de keten te versterken. Het wetsvoorstel gaat zestien handelspraktijken verbieden waarmee boeren, tuinders, maar ook vissers en andere leveranciers van landbouw- en voedingsproducten (zoals vleesverwerkers, zuivelfabrieken en groothandelaren die leveren aan detailhandel) wel eens te maken hebben. Dit versterkt hun onderhandelingspositie ten opzichte van hun afnemers en maakt het makkelijker om oneerlijke handelspraktijken aan de kaak te stellen. Voorbeelden van de oneerlijke handelspraktijden die volgens het wetsvoorstel straks verboden zijn: het op korte termijn annuleren van levering van bederfelijke producten door de afnemer, het eenzijdig wijzigen van de leveringsvoorwaarden door de afnemer (zoals volume, kwaliteitsnormen of prijzen).

Voedselleveranciers kunnen straks oneerlijke handelspraktijden aan de kaak te stellen bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM), zij zorgt voor de handhaving van de nieuwe regels. Daarnaast biedt het wetsvoorstel de minister van LNV de mogelijkheid om een laagdrempelige geschillencommissie aan te wijzen. Daarvoor treft de minister nu de nodige voorbereidingen.

Met het wetsvoorstel geeft Nederland uitvoering aan de EU-richtlijn inzake oneerlijke handelspraktijken in de landbouw- en voedselvoorzieningsketen. De richtlijn moet uiterlijk 1 mei 2021 omgezet zijn in nationale wetgeving en die wetgeving moet uiterlijk 1 november 2021 in werking treden.

rijksoverheid.nl

Bron: Ministerie Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

Verbod op wegwerpplastic vanaf 2021

wegwerpplastic Empack

Vanaf 3 juli 2021 geldt in de EU een verbod op plastic wegwerpartikelen zoals rietjes, bestek en borden. Het gaat hier om producten die het meest in het milieu terechtkomen en waarvoor betaalbare alternatieven zijn. Vertegenwoordigers van de Europese Commissie, het Europees Parlement en de EU-landen hebben hierover in december 2018 al een principeakkoord bereikt.

Wat nog meer

De richtlijn verbiedt ook drank- en voedselverpakkingen van piepschuim, roer- en wattenstaafjes en onder andere dunne zakjes van plastic. Ook moeten fabrikanten van filters voor sigaretten, ballonnen en bepaalde voedsel- en drankverpakkingen betalen aan de afvalverwerking van het door hun geproduceerde zwerfafval. Volgens de Europese Commissie bestaat 70% van de plastic soep namelijk uit deze producten.

Inzameling plastic

Tegen 2029 moeten we 9 van de 10 plastic flessen gescheiden inzamelen. Daarnaast moet 1 op de 3 flessen vanaf 2030 geproduceerd zijn van hergebruikt plastic.

Impact verbod

Uiteindelijk zal het verbod grote impact hebben op particulieren. Maar met name de verpakkingsindustrie en producenten van plastic producten zullen nog meer op zoek moeten naar andere en duurzamere alternatieven. De Europese Commissie schat in dat de consument met de maatregelen 6,5 miljard euro zal besparen. Hier ligt hergebruik en het verduurzamen van producten aan ten grondslag. Het verbod zal ook nog eens goed zijn voor 3,4 miljoen ton CO2-reductie.

Update

Naast het verbod op wegwerpplastic, komt er een statiegeldsysteem voor kleine plastic drinkflesjes om extra zwerfaval tegen te gaan. Op flesjes van minder dan 1 liter komt 15 cent statiegeld.

kvk.nl

Bron: Kamer van Koophandel

NVWA publiceert handboek Nieuwe voedingsmiddelen

food insecten pixabay

 

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft een handboek Nieuwe voedingsmiddelen samengesteld en gepubliceerd. Het handboek is vooral bedoeld voor het bedrijfsleven als hulpmiddel om te voldoen aan de wettelijke verplichtingen die zij hierbij hebben. In het handboek wordt onder andere aandacht besteed aan wat een nieuw voedingsmiddel is, de Europese en Nederlandse regelgeving op het gebied van nieuwe voedingsmiddelen, de toelatingsprocedure voor nieuwe voedingsmiddelen en het interventiebeleid van de NVWA. Ook komen enkele specifieke nieuwe voedingsmiddelen aan bod zoals insecten, kweekvlees en levensmiddelen die bestaan uit technisch vervaardigd nanomateriaal. Het handboek is te raadplegen via de site van de NVWA.

 

Nieuwe voedingsmiddelen

Nieuwe voedingsmiddelen zijn nieuwe levensmiddelen, nieuwe ingrediënten of levensmiddelen met een nieuw ingrediënt die binnen de Europese Unie vóór 15 mei 1997 niet voor menselijke voeding werden gebruikt. Ze worden ook wel aangeduid met de Engelse term ‘novel foods’. Voorbeelden van nieuwe voedingsmiddelen zijn voedingsmiddelen van nieuwe voedingsbronnen (bijvoorbeeld olie van docosahexaeenzuur (DHA) gewonnen uit micro-algen), voedingsmiddelen geïsoleerd uit of geproduceerd uit planten of delen van planten (bijvoorbeeld sap uit cacaopulp) of (delen van) dieren (bijvoorbeeld insecten), en voedingsmiddelen die afkomstig zijn van de primaire productie (bijvoorbeeld teelt) en een geschiedenis van veilig gebruik als levensmiddel in een derde land hebben (bijvoorbeeld poeder van de Maqui-bes).

Nieuwe voedingsmiddelen mogen alleen worden verkocht als ze zijn toegelaten in de EU en voldoen aan de Europese basisvoorschriften voor het in de handel brengen van nieuwe voedingsmiddelen in Verordening en de daarop gebaseerde EU-regelgeving. Ze moeten zijn opgenomen in de zogenoemde Unielijst van nieuwe en voldoen aan de voorwaarden en specificaties in deze Unielijst.

De NVWA handhaaft in Nederland de Europese regelgeving voor nieuwe voedingsmiddelen.

Klik hier voor het handboek Nieuwe voedingsmiddelen
nvwa.nl

Bron: NVWA

Procesoptimalisatie bij Zandvliet

Zandvliet Sismatec

 

Begin oktober heeft Sismatec een volledig nieuwe Treif Twister SP+ geïnstalleerd bij de firma Zandvliet in Delft. Zandvliet werkt al jaren met diverse Treif dicing machines, waaronder enkele heel oude. “We zijn met Sismatec in gesprek gegaan omdat zij leverancier zijn van en onderhoud doen aan onze Treif dicing machines”, vertelt Sander van der Velden, Operationeel Directeur bij Zandvliet Vleeswaren te Delft. “De bijna 20 jaar oude machines begonnen toch meer onderhoud te vragen. Samen met Sismatec hebben we onderzocht hoe we de verschillende snijprocessen konden optimaliseren, en waar mogelijk in kwaliteit konden verbeteren.” 

Ze maakten een grondige inventarisatie van de verschillende maten blokjes en reepjes die gesneden worden, bepaalden welke capaciteiten nodig zijn en welke hoeveelheden er wekelijks gemaakt worden. “We sneden bijvoorbeeld bepaalde producten rechtstreeks vanuit de diepvriesvoorraad. Met de nieuwe Twister SP+ hoeven we niet zo diep bevroren aan te leveren; dit bespaart ons serieus veel energie, dus geld.” Door nieuwe snijtechnieken toe te passen, behaalt Zandvliet Vleeswaren een hogere lijn-output en ogen de blokjes en reepjes nóg strakker. Sander: “Ik wil Sismatec en Treif danken voor dit leerzame proces, én voor de prettige constructieve manier van projectbenadering.”

www.zandvliet.com
www.sismatec.nl

Bron: Sismatec