Reverse design: de toekomst van voedsel­pro­ductie

Hoe breng je een voedingsproduct op de markt dat zowel de tong streelt als duurzaam, gezond en betaalbaar is? Wageningse experts bieden antwoord met een vernieuwende aanpak: reverse design.

Deze techniek, geïnitieerd onder Wageningen University & Research, kijkt eerst naar het beoogde eindproduct en werkt vervolgens terug naar het ontwerp. Zo worden alle schakels in de voedselketen onder de loep genomen, van grondstof tot consument. “Het huidige consumentengedrag vraagt om deze holistische aanpak. Mensen kiezen bewuster en letten meer op klimaatimpact en gezondheid,” legt projectleider Hasmik Hayrapetyan uit.

Wensen en belangen verschillende partijen

Miriam Quataert, projectmanager, illustreert het belang van deze methode met een bouwmetafoor. Als een architect een huis ontwerpt zonder rekening te houden met technische en veiligheidsaspecten, ontstaan er tijdens de bouw problemen. Het resultaat: hogere kosten en een minder esthetisch eindproduct. “Met reverse design vermijden we zulke scenario's in de voedingsindustrie”, stelt Quataert.

Databases en modellen

Het team ontwikkelde een plantaardige burger, daarbij alle relevante criteria meenemend. Ze brachten experts samen uit verschillende disciplines zoals voeding, economie en veiligheid. Het resultaat: een beoordelingsplatform gebaseerd op zes kerncriteria - van milieu-impact tot consumentwensen. Deze criteria worden ondersteund door databases en modellen. Deze tools kwantificeren en vergelijken ingrediënten op verschillende factoren, zoals CO₂-uitstoot of voedingswaarde. “Een producent kan zo beslissen welk ingrediënt het beste past bij hun doelstellingen”, licht Hayrapetyan toe.

Om de consumentenvoorkeur te begrijpen, voerde het team een enquête uit. Interessant genoeg bleek dat consumenten vertrouwdere ingrediënten hoger waardeerden qua gezondheid en veiligheid. “Dit toont het belang van educatie over nieuwe, duurzame ingrediënten”, merkt Hayrapetyan op. Samenwerking met de industrie bleek cruciaal. Quataert benadrukt: "Hun feedback helpt ons het platform te verfijnen, terwijl we hen informeren over potentiële ingrediënten zoals quinoa-eiwit."

Constant in ontwikkeling

Hoewel het platform werd getest met een plantaardige burger, is het veelzijdig. “Of het nu gaat om een nieuw drankje of het optimaliseren van een bestaand product, onze methodiek biedt uitkomst,” verzekert Hayrapetyan. Quataert sluit af: “Dit platform is altijd in beweging, met ruimte voor uitbreiding en verfijning. Maar het echte goud zit in de samenwerking tussen wetenschap en industrie. Samen bouwen we aan een duurzame voedseltoekomst.”

Wur.nl